vrijdag, februari 04, 2022

Wetten zijn geen garantie voor wettenloosheid

Het zoogdier mens heeft het gewenste groepsgedrag vastgelegd in wetten. Zonder wetten zou de maatschappij namelijk ontaarden in een beestenboel van eten of gegeten worden. Wetten zijn dus nodig om het voortbestaan van de soort zeker te stellen en zijn dus zo oud als de mensheid..  

Wetten voorkomen echter geen onwettig gedrag. Dat elke Nederlander wordt geacht de wet te kennen en zich daaraan te houden is utopie. Het menselijk brein is zelfs voor juristen te klein om alle wetten en de jurisprudentie daarop te kunnen bevatten. Gelukkig ondervangt het met gezond verstand handelen in de geest van de wet veel.

Wetten voorkomen ook geen wetteloos gedrag. Het individu beschouwt zich uit eigen belang al gauw als de uitzondering op de regel. Het "Dat bepaal ik zelf wel." is een veel gehoord argument. Om alsnog beestenboel te voorkomen moeten wetten dus ter lering gehandhaafd worden omdat mensen nu eenmaal hardleers zijn. Deze lering dient om de volgende cirkel redenering te doorbreken:

Als vader/moeder met de kinderen in de auto 130 km/h rijdt waar 100 km/h de wettelijke snelheid is mag je niet verwachten dat kinderen zich wel aan regels gaan houden. Dus als de kinderen vader/moeder zijn geworden dan mag je enz.

De sleutel om de cirkel van wetteloosheid te doorbreken is dus om ouders met handhaving te leren om zich aan wetten te houden en zo een voorbeeld te worden voor hun kinderen. 

Het woord handhaving alleen maar noemen leidt onmiddellijk tot een storm. Te veel om te handhaven, niet mogelijk om te doen, te weinig personeel, onzinnige wetten, maatschappelijke onrust e.d . Hiermee wordt ten onrechte de indruk gewekt dat ineens alles gelijktijdig zou moeten. 

Een simpele oplossing is om op een paar aansprekende onderwerpen waar vrijheid en blijheid in brede kring de wetten stelt aan te pakken. Zodra mensen zien dat iets serieus is wordt het ook serieus genomen. Opvoedkundige psychologische praatjes vullen namelijk geen gaatjes. "Wie niet horen wil moet maar voelen en zachte heelmeesters maken stinkende wonden" is het enige dat werkt bij wetteloosheid. 

In de lijn van de hiervoor beschreven cirkelredenering lijkt de snelheidscontrole met een per keer oplopende boete een uitstekend startpunt want het raakt de portemonnee. De investering in snelheidscamera's om mankracht te besparen is zodoende snel terugverdiend.